ไม่เปื้อน ตั้งหลัก แก้ปัญหา

ไม่เปื้อน

"ควรไม่เปื้อนอธรรม บาป ราคะ ราคี อบาย วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส"

"การไม่เปื้อนอธรรม บาป ราคะ ราคี อบาย วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส จะทำให้อยู่ได้อย่างเป็นปกติสุข"

ตั้งหลัก แก้ปัญหา

ตั้งหลัก แก้ปัญหา ด้วยสิ่งเหล่านี้ตามลำดับ

- เรียง เรียงลำดับอย่างถูกต้อง จัดกลุ่มอย่างถูกต้อง

- ความถูก

- ความดี

- วิชา ความรู้ ธรรมะ

- การเลือกอย่างถูกต้อง การปฏิบัติอย่างถูกต้อง

กรอง

"การรับมา ควรกรองเอาสิ่งที่ผิดที่ไม่ดีออกไป ไม่นำมาใช้หรือเก็บ กรองเอาสิ่งที่ถูกที่ดีมาใช้หรือเก็บ"

เจริญ รุ่งเรือง

"เจริญ รุ่งเรือง ด้วยความถูก ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริง ความจริงใจ วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง"

สะสม

"ไม่ควรสะสมอธรรม ความผิดความไม่ดี ความไม่เป็นกลาง ความไม่เป็นธรรม ความคด ความเห็นแก่ตัว วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส บาป หนี้

ควรสะสมธรรมะ ความถูกความดี ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา ความรู้ ความไม่เป็นกิเลส บุญ อย่างเป็นทางสายกลาง"

ความถูกความดีเพียงพอ สร้างกำลังใจ มีคุณภาพ

ความถูกความดีเพียงพอ

"ควรทำให้มีความถูกความดีเพียงพอ อย่างไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

"ควรปฏิบัติให้มีความถูกความดีเพียงพอ อย่างไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

สร้างกำลังใจ

"สร้างกำลังใจโดยความถูก ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา ความไม่เป็นอธรรม ความไม่เบียดเบียน ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง"

"สร้างกำลังใจให้ตนเอง ผู้อื่น อย่างถูกต้อง"

มีคุณภาพ

"ควรมีคุณภาพที่สูง อย่างเป็นความถูก ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา การรู้จักวางเฉย การรู้จักออกจาก ความไม่เป็นอธรรม ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง"

การรับ

"ในการรับ ควรมีฐานหรือมีภูมิเพียงพอ เหมาะสมกับสิ่งที่จะรับก่อน แล้วถึงจะรับได้"

ตอบคำถาม

คำถามเหล่านี้เป็นคำถามที่ฉันตั้งเอง และตอบเอง

ถาม : อยู่ไปเพื่ออะไร ? เป้าหมายคืออะไร ?

ตอบ : อยู่ไปเพื่อความถูกความดี มีเป้าหมายคือความถูกความดี

ถาม : ความสุขคืออะไร ?

ตอบ : ความสุขจากความถูกต้องความดีงาม จากธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง

ถาม : ถูกต้อง คืออะไร ?

ตอบ : ถูกต้อง คือถูกหลักธรรม ถูกคลองธรรม ถูกหลักวิชา ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง ถูกกฎของธรรมชาติ

ถาม : ปลอดภัยได้อย่างไร ?

ตอบ : ปลอดภัยได้โดยความถูกความดี ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง

ถาม : พึ่งพาอะไรได้ ?

ตอบ : พึ่งพาความถูกความดี ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความเป็นกลาง ความเป็นธรรม ความตรง ความจริงใจ วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง, พึ่งพาตนเองอย่างถูกต้อง, พึ่งพาผู้อื่นอย่างถูกต้อง หรือพึ่งพาธรรมชาติอย่างถูกต้อง

ถาม : ถูกต้องดีได้อย่างไร ?

ตอบ : ถูกต้องดีได้โดยการมีจิตสำนึกที่ถูกที่ดี มีความเห็นที่ถูกที่ดี มีการอธิษฐาน มีการมุ่งมั่นที่ถูกที่ดี มีความเพียร มีความเข้มแข็ง มีความอดทน มีวิชา

ความจริงใจ

"มีความจริงใจอย่างถูกต้อง เป็นกลาง เป็นธรรม ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

หรือ

"มีความจริงใจอย่างเป็นกลาง เป็นธรรม"

กฎหมาย สาเหตุของปัญหาและความทุกข์ การเก็บ

กฎหมาย

กฎหมาย ยึดจากศีล ๕ คือ

- ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ทำร้ายอย่างเป็นอธรรม

- ไม่ลักทรัพย์ ไม่แย่งอย่างเป็นอธรรม

- ไม่ประพฤติผิดในกาม

- ไม่พูด สื่ออย่างเป็นเท็จ ไม่พูด สื่ออย่างเป็นอธรรม

- ไม่เสพติด ไม่ใช้ยาเสพติด

สาเหตุของปัญหาและความทุกข์

"สาเหตุของปัญหาและความทุกข์ คือการหา เรียง ทำ สร้าง มาไม่เพียงพอหรือไม่ทันในการใช้หรือเก็บ

ควรหา เรียง ทำ สร้างรูปนามมาใช้หรือเก็บอย่างถูกต้อง พอเหมาะ เพียงพอ ทันเวลา เป็นวิชา ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

การเก็บ

"การเก็บรูปนาม ควรเก็บอย่างถูกต้อง พอเหมาะ เพียงพอ ทันเวลา เป็นวิชา ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

"การเก็บรูปนาม ควรเก็บรักษาตามหลักวิชา เพื่อไม่ให้เสียหาย"

"การเก็บรูปนามจะมีระยะเวลาในการเก็บที่จำกัด"

กฎของธรรมชาติ

"กฎของธรรมชาติมีอยู่มากมายหลากหลายด้าน ควรทำถูกกฎของธรรมชาติทั้งหมด"

"ความถูก ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง เป็นส่วนหนึ่งของกฎของธรรมชาติ"

เป็นขันธ์ที่มีคุณค่า แบ่งเวลา คุณค่าของสิ่งต่างๆ

เป็นขันธ์ที่มีคุณค่า

"ควรทำให้เป็นขันธ์ที่มีคุณค่า ไม่เปื้อนราคะ ราคี"

แบ่งเวลา

"ควรมีเวลา แบ่งเวลาให้ธรรมะ ความรู้ วิชาต่างๆ อย่างเหมาะสม"

"ควรมีเวลาคิดธรรมะ วิจัยธรรมะอย่างเหมาะสม"

"ควรมีเวลาคิดความรู้ วิจัยความรู้อย่างเหมาะสม"

"ควรมีเวลาคิดวิชา วิจัยวิชาอย่างเหมาะสม"

คุณค่าของสิ่งต่างๆ

"ไม่ควรมองข้าม หรือละเลยคุณค่าของสิ่งต่างๆ ควรมองเห็นคุณค่าของสิ่งต่างๆ ทั้งรูปและนาม แล้วนำไปใช้อย่างถูกต้อง เหมาะสม"

หลักปฏิบัติ

หลักปฏิบัติ คือ

- ไม่ลำเอียง ไม่เอาเปรียบ ไม่เห็นแก่ตัว

- เป็นกลาง เป็นธรรม จริงใจ

การหา เติมความมี

"ควรหาความมีให้ตนเองหรือผู้อื่น อย่างเป็นความถูก เป็นธรรมะ เป็นธรรมฝ่ายดีงาม เป็นความดีงาม เป็นกลาง เป็นธรรม พอเหมาะ เป็นความตรง จริงใจ เป็นวิชา ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง เพื่อนำไปใช้หรือเก็บ"

"สามารถเติมความมีให้ผู้อื่น อย่างเป็นความถูก เป็นธรรมะ เป็นธรรมฝ่ายดีงาม เป็นความดีงาม เป็นกลาง เป็นธรรม พอเหมาะ เป็นความตรง จริงใจ เป็นวิชา ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

เติมให้ความมี เติมให้ความไม่มี

"ในการทำหรือใช้ควรเติมให้ความมี อย่างเป็นความถูก เป็นธรรมะ เป็นธรรมฝ่ายดีงาม เป็นความดีงาม เป็นวิชา ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง"

"ไม่ควรเติมให้ความไม่มีอย่างเป็นความผิด เป็นอธรรม เป็นวิชาที่ผิดที่ไม่ดี เป็นกิเลส ไม่เป็นทางสายกลาง"

อยาก อยากได้ กฎที่ถูกที่ดี

อยาก อยากได้

"ไม่ควรอยากอย่างเป็นความผิด อธรรม วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส"

"ไม่ควรอยากได้อย่างเป็นความผิด อธรรม วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส"

กฎที่ถูกที่ดี

"การฝึกตน ควรรู้กฎที่ถูกที่ดี ทำถูกกฎที่ถูกที่ดี"

"ควรทำถูกทั้งกฎของธรรมชาติ กฎของธรรมะ กฎของความถูกความดี กฎของวิชา กฎที่ถูกที่ดี"

"ควรทำถูกกฎที่ถูกต้องที่ดีทุกกฎ แล้วทำให้เป็นธรรมต่อตนเองหรือผู้อื่น"

สมบัติรูป สมบัตินามที่ถูกรูป

"ควรใช้สมบัติรูป สมบัตินามที่ถูกรูป ไม่ควรใช้สมบัติรูป สมบัตินามที่ผิดรูป"

"สมบัติรูป สมบัตินามที่ถูกรูป เป็นสมบัติที่หา เรียง ทำ สร้างด้วยความถูก ธรรมะ ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม วิชา ความไม่เป็นกิเลส ทางสายกลาง"

"สมบัติรูป สมบัตินามที่ผิดรูป เป็นสมบัติที่ได้มาจากความผิด อธรรม วิชาที่ผิดที่ไม่ดี กิเลส"

"การใช้สมบัติรูป สมบัตินามที่ถูกรูป จะทำให้ไม่ทุกข์ ไม่ไปทำผิดทำไม่ดีได้"

"การใช้สมบัติรูป สมบัตินามที่ผิดรูป จะทำให้เป็นทุกข์ เป็นสาเหตุที่ทำให้ไปทำผิดทำไม่ดีได้"

ไม่ควรก่อแผลหรือก่อแผลเป็น

"ไม่ควรก่อแผล ก่อแผลเป็นให้กับโลกหรือผู้อื่น"

"การก่อแผล ก่อแผลเป็นให้กับโลกหรือผู้อื่น ทำให้ผู้ที่กระทำอาจจะต้องชดใช้กรรม ชดใช้หนี้ในภายหลัง เพื่อให้แผลเป็นหาย"

ได้คะแนน

"ควรคิด พูด สื่อ กระทำ เพียร พยายาม หรืออดทน แล้วได้คะแนนความถูกความดีเพิ่มขึ้น

ไม่ควรคิด พูด สื่อ กระทำ เพียร พยายาม หรืออดทน แล้วได้คะแนนความผิดความไม่ดีเพิ่มขึ้น"

การได้มาซึ่งธรรมะ

"ธรรมะไม่ได้ได้มาจากรูปธาตุ ธรรมะได้มาจากความถูกความดี วิชา"

ธรรมะหลัก ธรรมฝ่ายดีงาม

ธรรมะหลัก ๔ ข้อ คือ

- ความถูก ธรรมะ ศีล สติ สัมปชัญญะ สมาธิ ปัญญา ความว่าง ทางสายกลาง

- ธรรมฝ่ายดีงาม ความดีงาม

- วิชา

- ความไม่มีกิเลส มีความสุข แก้ปัญหา อย่างถูกต้อง

ธรรมะหลัก ๔ เป็นธรรมที่ทำให้ถูก ดี ได้ดี ไม่ได้ไม่ดี มีความสุขอย่างถูกต้อง ไม่ทุกข์ได้

ธรรมะหลัก ๔ เป็นธรรมที่ทำให้เป็นอิสระได้

ธรรมะหลัก ๔ เป็นทางเจริญ รุ่งเรือง

ธรรมะหลัก ๔ เป็นธรรมที่ทำให้ชนะ

ธรรมะหลัก ๔ เป็นธรรมที่ทำให้สงบสุข เรียบร้อยได้

ธรรมะหลัก ๔ เป็นสิ่งที่คุ้มครองผู้ปฏิบัติได้

ควรเก็บธรรมะหลัก ๔ เอาไว้ในใจ เพื่อนำไปปฏิบัติ จะทำให้ดีขึ้นได้

ไม่เป็นแนวติดลบ เป็นแนวศูนย์ หรือเป็นแนวติดบวก ได้โดยธรรมะหลัก ๔

ธรรมะหลัก หรือ ธรรมฝ่ายดีงาม ๒๕ ข้อ คือ

- ความถูก ศีล สติ สัมปชัญญะ สมาธิ ปัญญา ความว่าง ทางสายกลาง

- ทักษะที่ถูกที่ดี วิชาที่ถูกที่ดี ไม่เป็นกิเลส

- จิตสำนึกที่ถูกที่ดี ความเห็นที่ถูกที่ดี เจตนาที่ถูกที่ดี เก็บ สะสมธรรมะ ความถูกความดี ความไม่เป็นกิเลส ไม่สะสมความผิดความไม่ดี หรือกิเลส

- ความคิดที่ถูกที่ดี ตั้งจิตปรารถนาที่ถูกที่ดี ความปรารถนาดี การตัดสินใจ การตัดสินใจเองอย่างถูกต้อง

- การเจรจาที่ถูกที่ดี สนทนาธรรมอย่างเหมาะสมตามกาล

- ความประพฤติที่ถูกที่ดี การปฏิบัติที่ถูกที่ดี สุจริต การช่วยเหลือ พึ่งพาตนเอง อย่างถูกต้อง การช่วยเหลือผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ความไม่เบียดเบียน การไม่รับสิ่งตอบแทนจากการปฏิบัติกิเลส

- ความเพียร พยายามที่ถูกที่ดี ความมุ่งมั่นที่ถูกที่ดี ความไม่ประมาท รอบคอบ

- ความตั้งจิตมั่นปรารถนาที่ถูกที่ดี ความตั้งมั่นที่ถูกที่ดี ตั้งจิตไว้ที่ถูกที่ดี ไม่ตั้งจิตไว้ที่ผิดที่ไม่ดี

- การเรียงความสำคัญถูกต้อง ถูกอันดับ ถูกลำดับ การเรียงถูกต้อง ถูกเนื้อนาม ถูกลำดับ เป็นระเบียบ การจัดกลุ่มอย่างถูกต้อง

- ความเข้มแข็ง ความอดทนในความถูกความดีหรือในการกระทำความถูกความดี ฝืน อดทนอดกลั้นต่อความยากลำบากในทางที่ถูกที่ดี

- ความเหมาะสม พอเหมาะ พอดี มีจังหวะที่ถูกที่ดี รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบา รู้จักพอ ความไม่มากเกิน ไม่น้อยเกิน ไม่เกินขอบเขตจำกัด ไม่เกินขีดจำกัด รู้จักประหยัด มัธยัสถ์ ทันเวลาที่จำกัด มีความสมดุลอย่างถูกต้อง

- ตั้งค่า ปรับค่าต่างๆ จัดสัดส่วนต่างๆ แบ่งกลุ่ม อย่างถูกต้อง เหมาะสม การจัดสัดส่วนต่างๆ ของขันธ์ การรู้จักปรับตัว อย่างถูกต้อง

- ความสม่ำเสมอ เสมอต้นเสมอปลาย อย่างถูกต้อง

- การรู้จักให้รู้จักรับ รู้จักแบ่งปัน การรู้จักสละ อย่างถูกต้อง

- การรู้จักหยุด รู้จักยับยั้ง การรู้จักพัก การรู้จักออกจาก

- การรู้จักบันทึก รู้จักเก็บบันทึก

- การรู้จักวางเฉย รู้จักปล่อยวาง ละวาง ไม่ยึดติด ไม่ยึดมั่นถือมั่น

- ความเป็นกลางในสภาวธรรม ความเป็นกลาง

- ความเป็นธรรม

- การรู้คุณแทนคุณ อย่างถูกต้อง

- ความตรง

- สัจจะ ความจริง จริงใจ

- ความอิสระ อย่างถูกต้อง

- ความไม่เป็นกิเลส ความไม่มีกิเลส มีความสุข แก้ปัญหา อย่างถูกต้อง

ธรรมะหลัก ธรรมฝ่ายดีงาม เป็นบารมีที่ถูกที่ดี

ธรรมะหลัก ธรรมฝ่ายดีงาม เป็นธรรมที่ทำให้มีแรง มีพลัง มีกำลังเพียงพอ

ธรรมะหลัก เป็นสิ่งที่คุ้มครองผู้ปฏิบัติได้

ธรรมฝ่ายดีงาม

- ความถูก

- ธรรมะ

- ความดี ความดีงาม

- คุณธรรม

- ทำคุณงามความดี มีคุณงามความดี

- จริยธรรม

- ความยุติธรรม

- ความเที่ยงธรรม

- ความเที่ยงตรง

- ความเถนตรง

- สุจริต

- ซื่อสัตย์

- ซื่อตรง

- ไม่ทำผิดไม่ทำชั่ว

- ทำถูกทำดี

- ทำจิตใจให้สะอาด บริสุทธิ์ ผ่องใส เป็นอิสระอย่างถูกต้อง

- มีจิตใจที่งดงาม

- ธรรมวิจัย คือ การเฟ้น หรือการเลือกเฟ้นธรรมะมาใช้ได้อย่างถูกต้อง ในเหตุการณ์หรือการกระทำต่างๆ

- ความผ่อนคลาย ไม่กระสับกระส่าย ไม่เครียด อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- ปีติ คือ ความอิ่มใจ อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- สดใส ร่าเริง อย่างถูกต้อง

- เบิกบาน

- มีแรงผลักดัน แรงบันดาลใจ อย่างเป็นฝ่ายธรรมะ เป็นความถูกต้องความดี ไม่เป็นกิเลส

- กระทำให้เป็นแนวบวก

- ตั้งค่า ปรับค่าต่างๆ อย่างถูกต้อง เหมาะสม

- ถูกกฎของธรรมะ ถูกกฎของการกระทำ ถูกกฎของวิชา ถูกกฎที่ถูกที่ดี

- ถูกกฎของธรรมชาติ

- การให้ธรรมชาติอนุญาต อนุมัติ อย่างถูกต้อง

- รู้จักใช้ระบบเปิด ระบบปิด ตามกาล อย่างถูกต้อง

- ทิ้งความผิดความไม่ด สละความผิดความไม่ดี ทิ้งวิชาที่ผิดที่ไม่ดี

- มีแรงใจ พลังใจ อย่างถูกต้อง

- มีกำลังใจ ให้กำลังใจตนเอง อย่างถูกต้อง

- ให้กำลังใจ อย่างถูกต้อง

- มี ใช้แรงขันธ์ อย่างถูกต้อง มีขีดจำกัด

- จำแนก แบ่ง แยก แยกส่วน อย่างถูกต้อง

- เว้นช่องไฟทางนาม อย่างถูกต้อง

- การมีมุมมองที่ถูกที่ดี ด้วยวิชา มองตามความจริง

- การคิด พูด สื่อ กระทำ เป็นหลายมิติ เป็นหลายด้าน เป็นหลายมุมมอง อย่างถูกต้อง

- ความไตร่ตรอง ความพิจารณา อย่างถูกต้อง

- การเชื่อ อย่างถูกต้อง

- ตั้งหลัก อย่างถูกต้อง

- คิด ปรารถนา ปฏิบัติให้ตนถูก ดี ได้ดี มีความสุข

- คิด ปรารถนา ปฏิบัติให้ผู้อื่นถูก ดี ได้ดี มีความสุข

- เข้มงวด เคร่งครัด อย่างถูกต้อง

- มีวินัย อย่างถูกต้อง

- กล้าในการกระทำความถูกความดี

- กล้า กล้าหาญ เข้มแข็ง สู้ อดทน อย่างถูกต้อง

- สร้างเหตุที่ถูกที่ดี

- มีเหตุผล

- รู้เหตุ

- รู้ผล

- รู้ตน

- รู้จักการกะ ประมาณ อย่างถูกต้อง

- รู้จักกาล รู้เวลา รู้กาล รู้กาลเทศะ

- รู้ชุมชน รู้ที่ประชุม

- รู้บุคคล

- เข้าใจ อย่างถูกต้อง

- เปรียบเทียบ อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- รู้จักการแก้ไข ปรับปรุง อย่างถูกต้อง

- รู้ในหน้าที่ ปฏิบัติหน้าที่ รับผิดชอบในหน้าที่ของตน อย่างถูกต้อง

- มีความรับผิดชอบในความผิดพลาดของตนเอง อย่างถูกต้อง

- รู้จักการปรับแต่ง อย่างถูกต้อง

- รักษา อย่างถูกต้อง

- รักษาตนเอง อย่างถูกต้อง

- รักษาผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ซ่อมแซม รักษาขันธ์ของตนเอง อย่าถูกต้อง

- ซ่อมแซม รักษาขันธ์ของผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ฟื้นฟู อย่างถูกต้อง

- ฟื้นคืน นำมาใช้ต่อ กู้คืน นำกลับมาใช้ใหม่ อย่างถูกต้อง

- ใช้กันชนต่อขันธ์ หรือรูปนาม อย่างถูกต้อง

- มีความระมัดระวัง อย่างถูกต้อง

- มีขอบเขตจำกัด มีขีดจำกัด อย่างถูกต้อง ตามหลักธรรม ตามหลักวิชา ตามกฎของธรรมชาติ ตามกาล

- การเลือก อย่างถูกต้อง ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส

- กรอง อย่างถูกต้อง ไม่เป็นอธรรม ไม่เป็นกิเลส

- การตัดสินใจ การตัดสินใจเอง อย่างถูกต้อง

- มีความยั้งคิด ยับยั้งชั่งใจ อย่างถูกต้อง

- เคารพ นับถือ อย่างถูกต้อง

- มีความสำรวม อย่างถูกต้อง

- สุภาพ เรียบร้อย

- มีมารยาท

- มีความนอบน้อมต่อธรรมะ ความถูกความดี ความไม่เป็นกิเลส

- มีความอ่อนน้อมต่อธรรมะ ความถูกความดี ความไม่เป็นกิเลส

- มีความนอบน้อม อย่างถูกต้อง

- มีความอ่อนน้อม อย่างถูกต้อง

- ให้เกียรติตนเอง อย่างถูกต้อง

- ให้เกียรติผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ยินดีในความถูกความดีของผู้อื่น

- ยินดีเมื่อผู้อื่นได้ดีมีความสุข

- โอบอ้อม อารี อย่างถูกต้อง

- รักษาจิตใจ อย่างถูกต้อง

- รักษาจิตใจตน อย่างถูกต้อง

- รักษาจิตใจผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- รักษาจิตใจกัน อย่างถูกต้อง

- การรู้จักอภัยให้ ทั้งตนเองหรือผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ เผื่อแผ่ อย่างถูกต้อง

- อุดหนุน จุนเจือ เกื้อกูล อย่างถูกต้อง

- สามัคคี ปรองดองกัน อย่างถูกต้อง

- มีความเป็นกัลยาณมิตรกัน

- มีไมตรี

- มีเป้าหมายเป็นความถูก ทำเพื่อความถูก

- เข้าหาความถูก ธรรมะ ความไม่เป็นกิเลส

- พึ่งพาความถูก

- พึ่งพาธรรมะ

- พึ่งพาตนเอง อย่างถูกต้อง

- พึ่งพาอาศัยกัน อย่างถูกต้อง

- ชี้นำ อย่างถูกต้อง

- น้อมนำ นำพาตนเอง อย่างถูกต้อง

- น้อมนำ นำพาผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ช่วยเหลือตนเอง อย่างถูกต้อง

- ช่วยเหลือผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- ประคับประคองตนเอง อย่างถูกต้อง

- ประคับประคองผู้อื่น อย่างถูกต้อง

- สนับสนุน อย่างถูกต้อง

- ส่งเสริม อย่างถูกต้อง

- เชิดชู อย่างถูกต้อง

- ค้ำชู อย่างถูกต้อง

- บอก เตือน เพื่อไม่ให้ผิดพลาด

- ปกป้อง อย่างถูกต้อง

- ป้องกัน อย่างถูกต้อง

- สะท้อน อย่างถูกต้อง

- ประสาน อย่างถูกต้อง

- การบังคับ ควบคุมตนเองให้ถูกต้อง ให้ดี

- การควบคุม อย่างถูกต้อง

- การข่มใจ อย่างถูกต้อง

- การอดกลั้น อย่างถูกต้อง

- การเรียนรู้ อย่างถูกต้อง

- การฝึก อย่างถูกต้อง

- สังเกต อย่างถูกต้อง

- สื่อ ฟัง พูด อ่าน เขียน อย่างถูกต้อง

- จำ อย่างถูกต้อง

- รู้ค่า รู้คุณค่า รู้ประโยชน์

- คิด พูด สื่อ กระทำให้มีค่า มีคุณค่า มีประโยชน์ อย่างถูกต้อง

- มีสาระ คิด พูด สื่อ กระทำอย่างมีสาระ

- มีแก่นสาร อย่างถูกต้อง

- การสร้างสรรค์ อย่างถูกต้อง

- รู้ อย่างถูกต้อง

- มีความรู้ มีความรู้รอบ อย่างถูกต้อง

- มีระบบ แบบแผน อย่างถูกต้อง

- มีแผน การวางแผน ปฏิบัติตามแผน อย่างถูกต้อง

- วิเคราะห์ อย่างถูกต้อง

- การบริหาร อย่างถูกต้อง

- การจัดการ อย่างถูกต้อง

- สรุป อย่างถูกต้อง

- การจัดรูปแบบ อย่างถูกต้อง

- การจัด จัดสัดส่วน อย่างถูกต้อง

- จัดกลุ่ม จัดหมวดหมู่ แบ่งกลุ่ม อย่างถูกต้อง

- การจับ จับได้ อย่างถูกต้อง

- การจอง อย่างถูกต้อง

- หาโอกาส คว้าโอกาส กู้คืนโอกาส คว้าโอกาสคืน ซ่อมแซมโอกาส รักษาโอกาส ใช้โอกาส อย่างถูกต้อง

- การหา เรียง ทำ สร้าง อย่างถูกต้อง

- การรับ อย่างถูกต้อง การรับจากความถูกความดี การรับจากเหตุที่ถูกที่ดี

- ใช้อย่างเหมาะสม ถูกต้อง ถูกหลักธรรม ถูกหลักวิชา ถูกกฎของธรรมชาติ มีคุณค่า มีประโยชน์ ไม่ฟุ่มเฟือย ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง

- รู้จักการเก็บ สะสม อย่างถูกต้อง พอเหมาะ ไม่เป็นกิเลส เพื่อให้สามารถนำมาใช้ได้ในยามจำเป็น

- ซ่อม ซ่อมแซม

- พัฒนา อย่างถูกต้อง

- ชำนาญ เชี่ยวชาญ อย่างถูกต้อง

- แม่นยำ อย่างถูกต้อง

- อุดช่องโหว่ อย่างถูกต้อง ไม่เจาะระบบอย่างเป็นกิเลส ไม่ถูกเจาะระบบอย่างเป็นกิเลส

- แก้ปัญหาในการอยู่ อย่างถูกต้อง เป็นวิชา ไม่เป็นกิเลส

- ช่วยกันแก้ปัญหาในการอยู่ อย่างถูกต้อง เป็นวิชา ไม่เป็นกิเลส

- มีคุณภาพที่สูง ไม่เป็นกิเลส

- เติมเต็ม อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- มีความมั่นคง สม่ำเสมอ เสมอต้นเสมอปลายในความถูกความดี

- มีความเจริญ รุ่งเรือง อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- ศีล สติ สัมปชัญญะ สมาธิ ปัญญา ความว่าง ทางสายกลาง

- ทักษะที่ถูกที่ดี วิชาที่ถูกที่ดี ไม่เป็นกิเลส

- จิตสำนึกที่ถูกที่ดี ความเห็นที่ถูกที่ดี เจตนาที่ถูกที่ดี เก็บ สะสมธรรมะ ความถูกความดี ความไม่เป็นกิเลส ไม่สะสมความผิดความไม่ดี หรือกิเลส

- ความคิดที่ถูกที่ดี ตั้งจิตปรารถนาที่ถูกที่ดี ความปรารถนาดี

- การเจรจาที่ถูกที่ดี สนทนาธรรมอย่างเหมาะสมตามกาล

- ความประพฤติที่ถูกที่ดี การปฏิบัติที่ถูกที่ดี

- ความไม่เบียดเบียน การไม่รับสิ่งตอบแทนจากการปฏิบัติกิเลส

- ความเพียร พยายามที่ถูกที่ดี ความมุ่งมั่นที่ถูกที่ดี ความไม่ประมาท รอบคอบ

- ความตั้งจิตมั่นปรารถนาที่ถูกที่ดี ความตั้งมั่นที่ถูกที่ดี ตั้งจิตไว้ที่ถูกที่ดี ไม่ตั้งจิตไว้ที่ผิดที่ไม่ดี

- การเรียงความสำคัญถูกต้อง ถูกอันดับ ถูกลำดับ การเรียงถูกต้อง ถูกเนื้อนาม ถูกลำดับ เป็นระเบียบ

- ความเข้มแข็ง ความอดทนในความถูกความดีหรือในการกระทำความถูกความดี ฝืน อดทนอดกลั้นต่อความยากลำบากในทางที่ถูกที่ดี

- ความเหมาะสม พอเหมาะ พอดี มีจังหวะที่ถูกที่ดี รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบา รู้จักพอ ความไม่มากเกิน ไม่น้อยเกิน ไม่เกินขอบเขตจำกัด ไม่เกินขีดจำกัด รู้จักประหยัด มัธยัสถ์ ทันเวลาที่จำกัด มีความสมดุลอย่างถูกต้อง

- การจัดสัดส่วนต่างๆ ของขันธ์ การรู้จักปรับตัว อย่างถูกต้อง

- ความสม่ำเสมอ เสมอต้นเสมอปลาย อย่างถูกต้อง

- การรู้จักให้รู้จักรับ รู้จักแบ่งปัน การรู้จักสละ อย่างถูกต้อง

- การรู้จักหยุด รู้จักยับยั้ง การรู้จักพัก การรู้จักออกจาก

- การรู้จักบันทึก รู้จักเก็บบันทึก

- การรู้จักวางเฉย รู้จักปล่อยวาง ละวาง ไม่ยึดติด ไม่ยึดมั่นถือมั่น

- ความเป็นกลางในสภาวธรรม ความเป็นกลาง

- ความเป็นธรรม

- การรู้คุณแทนคุณ อย่างถูกต้อง

- ความตรง

- สัจจะ ความจริง จริงใจ

- ไม่หลง ไม่มัวเมา

- ไม่อาลัย ไม่เศร้า ไม่หดหู่

- ไม่เสียดายอย่างเป็นกิเลส

- การไม่ยอมทำตาม หรือมีใจไม่ยอมอยู่ใต้อำนาจความผิดความไม่ดี กิเลส

- การไม่พึงพอใจ ไม่ปรารถนาในกิเลส

- การไม่เข้าหา ยึด ติด พึ่ง พึ่งพา ใช้กิเลส

- การฝืน อดทนอดกลั้นต่อกิเลส การบีบบังคับของกิเลส แนวลบอย่างเป็นกิเลส

- การเว้นกิเลส

- การไม่คิด พูด สื่อ ปฏิบัติอย่างเป็นกิเลส

- ทิ้งกิเลส สละกิเลส

- การตัดกิเลส

- ความไม่เป็นกิเลส

- ถอนกิเลส

- เป็นไทจากกิเลส

- ความอิสระ อย่างถูกต้อง

- ประสบความสำเร็จ สมหวัง อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- มีความสุข อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- มีความสุขในธรรม อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส

- มีความสงบ อย่างถูกต้อง ไม่เป็นกิเลส เป็นทางสายกลาง

- ไม่มีกิเลส แก้ปัญหา อย่างถูกต้อง

ถูกต้อง คือ ถูกหลักธรรม ถูกคลองธรรม ถูกหลักวิชา

สิ่งไม่ควรปฏิบัติ ควรตัด ควรถอน

การไม่ปฏิบัติ ตัด ถอนสิ่งเหล่านี้ ทำให้ไม่เป็นกิเลสได้ ทำให้สงบสุข เรียบร้อยได้

สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งไม่ควรปฏิบัติ ควรตัด ควรถอน อย่างเป็นทางสายกลาง

- กาย อย่างเป็นกิเลส

- ความลังเลในธรรมะหรือความถูกความดี ความเห็นผิด

- การกระทำผิดจากเป้าหมายที่แท้จริงที่ถูกที่ดี การมีความสุขในทางที่ผิดที่ไม่ดีหรือเป็นกิเลส

- การใช้พื้นฐาน ทางรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส รับรู้ทางใจ อย่างเป็นกิเลส

- ความไม่พอใจ ขัดใจ ความขัดเคืองใจ ความขุ่นข้องหมองใจ ความกระทบกระทั่งในใจ อย่างเป็นกิเลส

- การใช้รูปหรือรูปธรรม อย่างเป็นกิเลส รูปในที่นี้หมายถึงรูปที่ไม่เป็นไปในทางพื้นฐานเลย

- การใช้อรูปหรือนามธรรม อย่างเป็นกิเลส

- ตัวตนอย่างเป็นกิเลส ความรู้สึกที่เป็นไปในตนเอง คุณสมบัติของตน แข่ง เปรียบเทียบ อย่างเป็นกิเลส

- ขาดสติ ขาดสัมปชัญญะ ขาดสมาธิ ความกระเพื่อมฟุ้งของจิต อย่างเป็นกิเลส

- การใช้ธรรม อย่างเป็นกิเลส

- การเรียงผิด ผิดเนื้อนาม ผิดลำดับจากหลักวิชาหรือกฎของธรรมชาติ

- การใช้ขันธ์ อย่างเป็นกิเลส คือ ใช้รูปขันธ์ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ อย่างเป็นกิเลส

- ขาดความถูกต้อง ขาดธรรมะ ขาดธรรมฝ่ายดีงาม ขาดวิชา ขาดทางสายกลาง ความผิด แก้ปัญหาด้วยความผิด

- ความไม่มีวิชา มีหรือใช้ทักษะ วิชา อย่างเป็นกิเลส